Tretinoin Là Gì? Công Dụng, Liều Dùng Và Những Điều Cần Lưu Ý

Tretinoin là một trong những từ khóa hot nhất trong cộng đồng skincare thời gian qua bởi khả năng “lột xác” thần kỳ cho làn da nếu sử dụng đúng cách. Tuy đem lại lợi ích ngoài mong đợi cho tình trạng mụn và lão hóa nhưng tretinoin lại là hoạt chất cực kỳ “khó chơi” khi chưa hiểu rõ về nồng độ, thời gian, thứ tự và vị trí sử dụng. Để biết cách dùng tretinoin hiệu quả trong chăm sóc da, đừng bỏ qua bài viết sau từ Chăm Sóc Sắc Đẹp Á Âu nhé.

Tretinoin là một trong những hoạt chất quan trọng hàng đầu
trong công cuộc dưỡng da (Nguồn ảnh: Internet)

Nếu từng tìm hiểu về retinoids hay retinol, ắt hẳn bạn sẽ nghe qua tretinoin. Hoạt chất này thể hiện chức năng rõ rệt nhất khi điều trị mụn và chống lão hóa. Tuy nhiên, tretinoin vấp phải nhiều cảnh báo bởi khả năng gây khô da, kích ứng khá cao. Do đó, hãy tìm hiểu kỹ về tretinoin trước khi sử dụng hoặc tìm giải pháp thay thế khác có chức năng tương tự tretinoin nhưng “nhẹ đô” hơn.

Tretinoin là gì?

Tretinoin là dẫn xuất của vitamin A, còn được gọi là retinoic acid toàn liên kết-trans (ATRA) và được chấp thuận cho sử dụng y tế vào năm 1962. Mặc dù đem lại hiệu quả cao trong trị mụn trứng cá, cải thiện nếp nhăn nhưng tretinoin có thể gây ra tác dụng phụ như đỏ rát, khô da và bong tróc.

Với khả năng cải thiện nếp nhăn và sắc tố, tretinoin được ca ngợi là “tượng đài”
về điều trị lão hóa da (Nguồn ảnh: Internet)

Cơ chế hoạt động của tretinoin

Về cơ chế hoạt động, tretinoin không cần thời gian chuyển hóa thành retinoic acid nên tác dụng nhanh và mạnh hơn. Đối với đường thoa, tretinoin hoạt động ở cấp độ tế bào và có tác động khác nhau lên tế bào da bao gồm cả lớp sừng ngoài cùng của biểu bì và lớp hạ bì sâu bên dưới.

Tretinoin khác gì với retinol?

Nếu xét về các thế hệ của retinoids thì retinol và tretinoin đều thuộc thế hệ đầu tiên. Ở nhiều quốc gia, retinol không cần kê đơn, nhưng tretinoin là dạng dược phẩm cần kê đơn. Về hoạt lực, tretinoin mạnh hơn retinol ước chừng đến 20 lần nên khả năng gây tác dụng phụ không mong muốn cao hơn. Còn xét về nồng độ thì retinol hiện có trong mỹ phẩm ở mức 0.01%, 0.03%, 0.1%, 0.5% cho đến 1%, còn tretinoin là 0.025%, 0.05%, 0.1%.

Tretinoin được đánh giá là mạnh hơn retinol gấp 20 lần nhưng kèm theo
nhiều rủi ro hơn (Nguồn ảnh: Internet)

Tác dụng của tretinoin

Trị mụn

Tretinoin được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá ở mức độ nhẹ đến trung bình suốt gần 50 năm. Trong các sản phẩm trị mụn, tretinoin thường kết hợp với những thành phần kháng khuẩn để có hiệu quả cao trên cả mụn trứng cá viêm và không viêm.

Ngoài ra, tretinoin được xem là có tác dụng làm sáng màu các tổn thương do mụn để lại, từ đó da được hồi phục và cải thiện sắc tố, giúp da đều màu và mịn màng hơn.

Chống lão hóa

Trong nghiên cứu mang tên “Topical Retinoic Acid For Treatment Of Solar Damage” đăng tải trên pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, đã có 20 bệnh nhân bị tổn thương da mãn tính bởi nắng được đưa vào thí nghiệm để so sánh hiệu quả khi không bôi tretinoin và có bôi tretinoin 0.05%. Kết quả là sau 12 tuần điều trị với hình thức thoa 1 lần/ngày thì tretinoin đem lại “cải thiện đáng kể về nếp nhăn quanh mắt, miệng, má và nếp nhăn vùng da tay, tình trạng vàng da tay”.

Về lý thuyết, AHA/BHA có thể kết hợp với tretinoin để tăng hiệu quả
điều trị nếp nhăn, đốm sắc tố nên bạn có thể xem xét kết hợp (Nguồn ảnh: Internet)

Hướng dẫn dùng tretinoin đúng cách

Đa phần mọi người chỉ nên thoa tretinoin vào buổi tối. Với người mới bắt đầu, nên bôi cách 3 ngày trong 1 – 2 tuần đầu tiên. Quan sát khả năng thích nghi của da với sản phẩm, sau đó mới tăng số lần sử dụng.

Khi dùng, bạn làm sạch da và để thật khô, sau đó thoa lượng sản phẩm chứa tretinoin bằng hạt đậu lên toàn mặt (2 – 3 lần/tuần). Sau đó, bôi thêm một lớp dưỡng ẩm nhẹ nhàng để làm dịu da.

Vào ban ngày, bắt buộc bạn phải bôi kem chống nắng có chỉ số tối thiểu từ SPF30 vì da có thể nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời.

Dưỡng ẩm và chống nắng là hai nhóm sản phẩm đi kèm khi dùng tretinoin
(Nguồn ảnh: Internet)

Sản phẩm chứa tretinoin tốt

• Vitara Acnetin-A Cream 0.025%: Sản phẩm đến từ Thái Lan, có thể mua tại nhà thuốc và mức giá bình dân.
• YSP Tretinoin Cream 0.05%: Do Malaysia sản xuất, nhược điểm là kết cấu hơi đặc nên có thể gây bí da.
• Hiteen Gel: Chứa tretinoin 0.025% và erythromycin 4% bổ trợ lẫn nhau trong việc điều trị mụn.
• Obagi Tretinoin Cream 0.025%: Nồng độ thấp, phù hợp với những bạn lần đầu dùng tretinoin.
• Obagi Tretinoin Cream 0.05%: Loại trừ nhân trứng cá mở và vi nang, hỗ trợ làm đều màu da, điều trị rạn da hiệu quả.

Obagi Tretinoin Cream là dòng sản phẩm chứa tretinoin được ưa chuộng
với nhiều nồng độ khác nhau (Nguồn ảnh: Internet)

Những điều cần lưu ý

Tác dụng phụ của tretinoin

• Nếu da không hợp hoặc dùng tretinoin sai cách thì sẽ xảy ra một số tác dụng phụ như nóng rát da, ngứa ngáy, nổi mẩn, khô tróc… Với biểu hiện nặng hơn như khó thở, phát ban… thì nên đến ngay trung tâm y tế để kịp thời điều trị.

Ảnh hưởng của tretinoin đến thai nhi

• Nếu đang mang thai, cho con bú hoặc có ý định sinh con trong vòng 6 tháng thì không nên dùng tretinoin do hoạt chất này được cho là gây ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Vì thế, bác sĩ thường khuyên mẹ bầu và đang cho con bú nên tránh tretinoin dạng uống và thoa nếu muốn trị mụn, nám và một vài bệnh da liễu khác.

Tretinoin được khuyến cáo tránh dùng cho phụ nữ có thai (Nguồn ảnh: Internet)

Tretinoin tương tác với thuốc nào?

Tương tác thuốc có khả năng khiến tác dụng phụ của tretinoin nặng nề hơn. Vì thế, cần tham khảo kỹ lưỡng ý kiến của bác sĩ da liễu trước khi dùng.

Dưới đây là một số thuốc được khuyến cáo nên tránh sử dụng cùng tretinoin trong trường hợp cả hai loại thuốc được kê chung nhau:

• Aminocaproic acid
• Aprotinin
• Chlortetracycline
• Demeclocycline
• Doxycycline
• Lymecycline
• Meclocycline
• Methacycline
• Minocycline
• Oxytetracycline
• Rolitetracycline
• Tetracycline
• Tranexamic acid

Giải pháp thay thế cho tretinoin

• Adapalene – một retinoid thế hệ ba là lựa chọn thay thế cho tretinoin và ngày càng được ưa chuộng, bởi bền vững hơn (dễ kết hợp benzoyl peroxide để xử lý mụn viêm), ít kích ứng hơn và tạo cảm giác êm dịu hơn khi thoa lên da.

Sản phẩm trị mụn chứa adapalene (Nguồn ảnh: Internet)

Chăm Sóc Sắc Đẹp Á Âu vừa cùng bạn tìm hiểu tretinoin là gì và cách dùng tretinoin khi trị mụn và chống lão hóa. Suy cho cùng, skincare là quá trình quan sát, cảm nhận và thấu hiểu những gì làn da thực sự cần, nên cho dù tretinoin được kỳ vọng mang đến nhiều biến chuyển thần kỳ cho da thì bạn vẫn nên cân nhắc và tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi sử dụng.

*Bài viết có tham khảo thông tin từ Call Me Duy, Wikipedia, Paula’s Choice…