Hoa tiêu là một loại quả gia vị được người Tứ Xuyên sử dụng phổ biến trong các món ăn của họ. Đây là một thành phần làm nên nét đặc trưng của ẩm thực Tứ Xuyên. Tuy nhiên, hẳn nhiều người vẫn chưa biết hoa tiêu là gì và nó có tác dụng như thế nào trong đời sống. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc trên.
Hoa tiêu là gì? Nguồn gốc của hoa tiêu
Hoa tiêu có rất nhiều ứng dụng trong nấu ăn và Y học (Ảnh: Internet)
Hoa tiêu là một loại hạt gia vị có nguồn gốc từ Trung Hoa, cây hoa tiêu mọc nhiều ở các tỉnh miền núi như Tứ Xuyên, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Tây, Vân Nam. Người Tứ Xuyên (Trung Quốc) sử dụng hạt hoa tiêu như một loại gia vị chính trong các món ăn. Hạt hoa tiêu thường được phơi khô và xay thành bột để làm gia vị, phần vỏ ngoài của hạt được dùng để thành trộn bột ngũ vị hương, trong một số món ăn người ta sử dụng nguyên hạt hoa tiêu. Do đó, hạt hoa tiêu thường được biết đến với cái tên Xuyên Tiêu (tiêu Tứ Xuyên). Tiêu Tứ Xuyên là gia vị được sử dụng phổ biến trong ẩm thực châu Á hiện đại.
Thành phần chủ yếu trong quả hoa tiêu là tinh dầu (volatile oil), khoảng 0,7 – 9% tùy loại cây và nơi mọc. Theo sách Đông Y, trong hạt hoa tiêu có 1% tinh dầu và thành phần chủ yếu là limonen (44%), geraniol (912,14%), neral (10,95%), linalol (6,84%). Hạt hoa tiêu có vị cay, nóng, phù hợp với các món ăn có tính hàn như hải sản, đồ tươi sống. Bên cạnh đó, người Tứ Xuyên còn dùng bột hoa tiêu để làm gia vị cho các món nước xốt cực kỳ nổi tiếng.
Ở nước ta, cây hoa tiêu mọc nhiều nhất là ở các tỉnh miền núi như Vĩnh Phú, Lào Cai, Bắc Thái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hòa Bình, Nghệ Tĩnh. Hạt hoa tiêu là một trong những thành phần chủ yếu tạo thành vị cay, nóng – đặc trưng của ẩm thực Tứ Xuyên. Bạn có thể cảm nhận được vị cay đặc trưng của Xuyên Tiêu trong các món ăn được nhiều người biết đến như lẩu cay Tứ Xuyên, đậu hũ xốt cay Tứ Xuyên…
Xuyên Tiêu là thành phần chính của món lẩu Tứ Xuyên trứ danh (Ảnh: Internet)
Các công dụng khác của hoa tiêu
Ngoài công dụng trong nấu nướng, hoa tiêu còn là dược liệu phổ biến trong Đông Y, có nhiều tác dụng hữu ích trong việc chữa khám bệnh cho con người.
Công dụng nổi bật của hoa tiêu trong Y học hiện đại
– Có tác dụng gây tê và giảm đau tại chỗ.
– Có tác dụng ức chế liên cầu khuẩn dung huyết, tụ cầu vàng, phế song cầu khuẩn, trực khuẩn lî, thương hàn và một số nấm ngoài da. Thuốc giết chết lãi đũa ở heo.
– Có tác dụng hạn chế chảy sữa: dùng nước sắc Ngô thù uống với đường đen làm cho sữa mẹ giảm hoặc mất hẳn trong 1 – 2 ngày sanh.
– Một liều nhỏ geraniol trong hoa tiêu có tác dụng lợi tiểu nhẹ.
Ứng dụng lâm sàng
– Trị chứng đau bụng do lạnh, đau bụng kiết lị
– Trị đau bụng, nôn nhiều
– Trị chàm, viêm da, ngứa hoặc nấm da
– Dùng uống để làm tắc sữa (giúp ngưng chảy sữa ở phụ nữ cho con bú)
Cách sử dụng bột hoa tiêu và lưu ý
Hoa tiêu phơi khô, xay thành bột, dùng như thuốc uống, mỗi liều chỉ dùng khoảng 2 – 5g, đặc biệt không dùng cho phụ nữ có thai.
Mua bột hoa tiêu ở đâu?
Hiện nay, bột hoa tiêu được bán rộng rãi ở các tiệm thuốc Đông y hoặc tại các cửa hàng, siêu thị chuyên về gia vị, nguyên liệu nấu ăn. Tuy nhiên, người mua nên tìm mua hoa tiêu tại những địa chỉ uy tín để tránh mua phải hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc trên thị trường. Vậy là bạn đã biết hoa tiêu là gì và ứng dụng của loại hạt này trong đời sống rồi đấy. Hạt hoa tiêu không chỉ là nguyên liệu phổ biến dùng trong nấu ăn mà còn được dùng làm dược liệu chữa bệnh phổ biến trong đông y.
Bên cạnh đó, trong số những bộ phận có thể ăn được từ bò thì gầu bò sẽ là một nguyên liệu rất thú vị cho những ai yêu thích ẩm thực. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về bộ phận này. Hãy cùng Hướng Nghiệp Á Âu tìm hiểu xem gầu bò là gì và những món ngon chế biến từ gầu bò nhé các bạn!
Ý kiến của bạn