Bức tranh tương lai của SEO từ những thay đổi trên Google SERPs Layout hiện tại

Trước khi đi sâu vào tìm hiểu những thay đổi trên Google SERP Layout là gì, hãy thử trả lời câu hỏi sau: Khi bạn nghĩ về hoạt động SEO và những thay đổi đã diễn ra trong 5 năm vừa qua, bạn sẽ nghĩ đến điều gì? Chắc chắn phần lớn câu trả lời sẽ là những nội dung liên quan đến việc gia tăng thứ hạng ngày càng trở nên khó khăn hơn trên Google. Thế nhưng bạn có biết rằng tại sao trong bối cảnh hiện nay, việc có được nhiều lượng truy cập tự nhiên lại trở nên khó khăn đến thế?

Nếu bạn hỏi những người làm SEO, họ sẽ trả lời rằng vì Google đã tạo ra các thuật toán phức tạp hơn và bộ máy tìm kiếm đã trở nên thông minh hơn trước. Hệ thống sẽ nhìn vào các yếu tố như tốc độ trang (page speed), các truy vấn liên quan đến thương hiệu (brand queries), và hàng trăm các yếu tố khác mà có thể đã từng không nắm nhiều trọng số trong quá khứ. Nhưng đây chỉ mới là một phần của câu chuyện. Lý do mà SEO ngày càng trở nên khó khăn hơn chỉ có một phần liên quan đến việc thay đổi thuật toán của Google.

Và hôm nay, trong bài viết này, Khóa học SEO Á Âu sẽ giúp bạn tìm hiểu về một vấn đề mà hầu hết những người làm SEO không đề cập tới, nhưng bạn rất cần lưu tâm đến bởi vì đây chính là tương lai của hoạt động SEO.

Google SERP Layout là gì?

Hiểu một cách đơn giản nhất, thì đây chính là bố cục của trang hiển thị kết quả mà chúng ta vẫn thường thấy khi nhập vào một truy vấn tìm kiếm nào đó.

(Nguồn ảnh: Internet)

Google liên tục thay đổi bố cục trang hiển thị kết quả

Khi bạn thực hiện một tìm kiếm trên Google, bạn sẽ thấy gì? Có phải là các kết quả tìm kiếm trả phí (paid results), các kết quả danh bạ địa điểm (listings), và các kết quả tìm kiếm tự nhiên (organic results), cùng một số loại kết quả khác như video, hình ảnh, tin tức…?

Và đó chính là những gì Google đã hiển thị nhiều năm nay. Không có gì thay đổi nhiều so với nguyên lý cốt lõi. Nhưng theo thời gian, họ đã tiếp tục thực hiện một số điều chỉnh nhỏ về bố cục (layout) trên trang SERPs và những điều đó đã góp phần hình thành nên một sự thay đổi lớn tính đến thời điểm hiện tại và trong tương lai.

Hãy cũng nhìn vào những thay đổi về bố cục trên SERPs của Google trong những năm qua. Hình ảnh dưới đây được cung cấp bởi công ty Orbit Media, họ đã thực hiện các tìm kiếm ngẫu nhiên trên Google trong năm 2013, 2014 và 2015 và so sánh với bố cục hiện tại trên trang Google.

(Nguồn ảnh: Orbit Media)

Những sự khác biệt lớn giữa năm 2013 so với năm 2019:

Kết quả tự nhiên đầu tiên bị đẩy xuống phía dưới đáng kể, từ ở khoảng cách 330 pixel xuống đến tận 1050 pixel (điều này chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng được nhìn thấy và cả tỉ lệ nhấp chuột)
Các kết quả quảng cáo đã từng được phân biệt rất rõ ràng nhờ vào các yếu tố thiết kế, nhưng giờ đây thì nó đã đồng nhất với các kết quả tự nhiên nhiều hơn

Bây giờ hãy so sánh giữa năm 2014 và năm 2019:

(Nguồn ảnh: Orbit Media)

Và giữa năm 2015 và 2019:

(Nguồn ảnh: Orbit Media)

Xu hướng rõ rệt nhất chính là các kết quả tìm kiếm tự nhiên đã bị đẩy xuống dưới đường gập rất nhiều (typical “fold”, là điểm mà người dùng phải bắt đầu cuộn chuột để xem tiếp những nội dung bên dưới), xấp xỉ khoảng 3.3 lần. Đây là một sự thay đổi rất lớn.

Trong bối cảnh như hiện nay, thì một kết quả có thể chứa một bản đồ, các yếu tố từ biểu đồ tri thức (knowledge graph), có thêm nhiều hình ảnh và video hơn, và bất cứ dữ liệu nào khác mà Google cảm thấy người dùng của họ có thể mong muốn được biết.

Một xu hướng lớn khác đó là các trích dẫn nổi bật (featured snippets). Dù cho những trích dẫn nổi bật này có thể thúc đẩy lượng truy cập đến website của bạn, nhưng chúng cũng có thể cung cấp câu trả lời cho vấn đề người dùng đang tìm kiếm mà họ không cần phải nhấp chuột vào trang của bạn. Hình dưới đây hiển thị kết quả nhận được khi thực hiện tìm kiếm về độ cao của cây cao nhất trên thế giới.

(Nguồn ảnh: Internet)

Rõ ràng là, người dùng có thể nhấp chuột vào trang Livescience để tìm câu trả lời, nhưng họ không cần làm thế vì Google đã đưa ra sẵn đáp án cho họ ngay tại khu vực trích dẫn nổi bật rồi. Với việc các kết quả tự nhiên bị đẩy xuống phía dưới, và Google (phần nào đó) đã trả lời cho câu hỏi của người dùng mà họ còn không cần phải nhấp vào, điều này có nghĩa là các kết quả tự nhiên sẽ dần nhận được ít lượt nhấp chuột hơn.

Số lượng kết quả hiển thị trên trang

Tuy nhiên, sự thay đổi không chỉ dừng lại ở đó. Theo bạn thì, có bao nhiêu kết quả tự nhiên nằm trên trang nhất? Chắc chắn là gần như toàn bộ câu trả lời sẽ là 10. Trước đây thì câu trả lời này là hoàn toàn chính xác nhưng ở thời điểm hiện tại thì không còn đúng như thế, số lượng kết quả trên trang đầu tiên không phải luôn là 10 nữa.

(Nguồn ảnh: Internet)

Google đã loại bỏ đi 5,5% các kết quả tự nhiên trên trang nhất. Đúng là trang nhất vẫn hiển thị 10 kết quả tự nhiên đối với nhiều tìm kiếm, nhưng không phải lúc nào cũng như thế. Sau đây là một biểu đồ thống kê minh họa cho sự thay đổi này:

(Nguồn ảnh: Neil Patel)

Bạn có thể thấy con số 18% (gần 1/5), đó chính là tỉ lệ số trang kết quả có ít hơn 10 kết quả tự nhiên trên trang nhất. Trong khi trước đây, con số này chỉ là 2%. Đây là một sự gia tăng đáng lưu ý.

Những sự thay đổi khác về bố cục hiển thị

Đôi khi, bạn có thể thấy có một số kết quả không có bất kỳ trang nào được hiển thị, đó là dấu hiệu cho thấy Google đang thử nghiệm một số sự thay đổi nhỏ với bố cục của họ (trừ trường hợp truy vấn bạn gõ vào không tồn tại hoặc không hợp lệ).

(Nguồn ảnh: Internet)

Nhưng Google cũng đã báo cáo rằng đây là một lỗi không ổn định của hệ thống. Nếu trang đó không chứa bất kỳ kết quả tự nhiên nào, thì đồng thời, nó cũng phải không chứa kết quả quảng cáo nào cả. Theo thời gian, bạn sẽ thấy Google triển khai nhiều thử nghiệm về bố cục hơn và thực hiện những thay đổi chính thức. Hãy liên tục khám phá bằng cách nhập vào những truy vấn tìm kiếm đa dạng và cập nhật những sự điều chỉnh này để có chiến lược thích ứng thành công.

Trước khi chúng ta chuyển sang phần nội dung tiếp theo, hãy cùng làm rõ một quan điểm: Google là một công ty thương mại công khai. Chắc chắn mục tiêu của họ là tạo nên những sản phẩm đột phá, nhưng đồng thời họ cũng phải có được lợi nhuận. Nhiều người vẫn hay quy việc thay đổi của Google là để họ thu được lợi nhiều hơn từ quảng cáo. Tất nhiên, bạn có thể cũng cho rằng việc này đang tạo ra những trải nghiệm không tốt cho người dùng, nhưng liệu có thật sự như vậy không? Nếu điều đó là thật, thì mọi người có lẽ sẽ chuyển sang dùng Bing hoặc bất cứ công cụ tìm kiếm thay thế nào khác. Phần lớn mọi người trên toàn cầu vẫn sử dụng Google mỗi ngày. Đúng là ngày càng khó khăn hơn để có được những lượt click một cách tự nhiên, nhưng dưới góc độ người dùng, thì họ đã tạo ra một trải nghiệm người dùng toàn diện và hoàn thiện hơn.

Tương lai của hoạt động SEO

Google không thay đổi bố cục của họ một cách tùy ý. Họ phải triển khai các bản thử nghiệm, họ khảo sát người dùng, họ cố gắng tìm hiểu xem những người tìm kiếm muốn gì và cung cấp nó cho họ. Dựa vào những thay đổi về bố cục họ đã thực hiện trong những năm qua, bạn có thể đưa ra một số giả định như sau:

Sẽ có nhiều trích dẫn nổi bật hơn – mọi người muốn tìm thấy câu trả lời cho vấn đề của họ nhanh nhất có thể. Bạn sẽ thấy được nhiều phiên bản và biến thể của trích dẫn nổi bật được tích hợp vào trong các bố cục mới trong tương lai vì đây là loại hình đưa ra câu trả lời nhanh hơn cho người tìm kiếm.
Sẽ có ít lượt nhấp vào website hơn do xu hướng tìm kiếm bằng giọng nói (voice search) – theo công ty Comscore, vào năm 2020 sẽ có 50% số lượng tìm kiếm sẽ được thực hiện dưới hình thức voice search. Các kết quả tìm kiếm bằng hình thức này sẽ khác biệt đối với loại hình tìm kiếm truyền thống, hãy thử nghiệm và tối ưu hóa cho voice search, thay vì mong đợi mọi người sẽ truy cập vào website của bạn như các kết quả truyền thống như trước. Bạn có thể tìm hiểu thêm về cách tối ưu hóa cho Voice Search qua mục 1 của bài viết này.
Người dùng đang dần nhận biết và bỏ qua các quảng cáo nhiều hơn– dù cho Google có đẩy kết quả tìm kiếm tự nhiên xuống dưới đường biên gập (fold) ở mức nào, thì có một sự thật vẫn không hề thay đổi. Người dùng ngày càng trở nên tinh tế và nhận biết được các kết quả nào là quảng cáo. Dù Google có làm cho nó giống với các kết quả tự nhiên, thì hầu hết người dùng vẫn có xu hướng nhấp vào những kết quả tìm kiếm tự nhiên thật sự.
Có 43.9% dân số thế giới vẫn chưa tham gia vào môi trường trực tuyến– tất cả chúng ta đều biết rằng Google hiện đang thống thị thị trường tìm kiếm trên toàn cầu. Nhưng chỉ có 56.1% dân số thế giới được kết nối và truy cập vào Internet. Khi càng có nhiều người tham gia vào môi trường online, thì càng có nhiều người sẽ sử dụng Google để tìm kiếm, điều này đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều người hơn nữa nhấp vào các kết quả tự nhiên của bạn.

Tóm lại thì, SEO sẽ còn phát triển hơn nữa trong tương lai và đây vẫn là một kênh tiếp thị tuyệt vời và hiệu quả. Chẳng hạn, hãy nhìn vào kết quả thống kê được trong 1 tháng từ trang của chuyên gia Neil Patel:

(Nguồn ảnh: Neil Patel)

Trong số 4,362,165 lượt truy cập hằng tháng này, bạn có thể đoán xem có bao nhiêu lượt truy cập đến từ các máy tìm kiếm như Google?

(Nguồn ảnh: Neil Patel)

Đáp án là 2,343,362. Nói cách khác, trong kết quả trên thì SEO chiếm đến 53.71% lượt truy cập. Con số này là cực kỳ lớn. Và thậm chí với những sự thay đổi liên tục của Google, kết quả về lượng truy cập này lẽ ra sẽ bị giảm xuống, nhưng thực tế nó đã tăng lên.

(Nguồn ảnh: Neil Patel)

Theo Neil Patel thì trước thời điểm này 1 năm, thì trang của ông chỉ có 1,088,251 lượng truy cập/tháng từ Google. Giờ đây con số đó đã tăng lên 2,343,362 dù cho thuật toán của Google ngày càng trở nên tinh vi hơn và các kết quả tự nhiên dần bị đẩy xuống phía dưới.

SEO không phải là duy nhất

Rõ ràng những cơ hội mà Google mang lại là không thể phủ nhận, và tương lai của hoạt động SEO vẫn còn rất nhiều viễn cảnh đột phá, thế nhưng bạn không nên chỉ phụ thuộc toàn bộ vào nó. Bạn có thể là một người rất giỏi SEO, nhưng điều đó vẫn chưa đảm bảo được thành công chắc chắn.

Để làm rõ nội dung này, hãy nhìn vào công ty Airbnb – đây là một công ty dịch vụ chuyên hỗ trợ người dùng trong lĩnh vực thuê phòng, thuê nhà hoặc không gian sinh hoạt. Thế nhưng Airbnb lại không phải là đơn vị đầu tiên nghĩ ra ý tưởng về việc cho thuê dịch vụ lưu trú. Mô hình kinh doanh này đã được VRBO nghĩ ra trước Airbnb 13 năm. Điều thú vị là đây lại là một cái tên rất nổi tiếng khi nói đến lĩnh vực SEO.

VRBO đã vượt mặt Airbnb về thứ hạng trên Google trong một thời gian dài. Sau đây là một số ví dụ về những từ khóa mà VRBO xếp hạng trong khi Airbnb lại không:

hilton head rentals
ocean city maryland rentals
cape cod rentals
cabin rentals
vacation homes
vacation rentals
vacation home rentals

Airbnb cũng không xếp hạng cho các từ khóa tự nhiên (organic keywords), nhưng phần lớn các từ khóa của họ đều là những từ khóa có liên quan đến thương hiệu (brand-related). Như các bạn đã biết thì hiện nay Airbnb là một cái tên cực kỳ nổi bật trong ngành trên toàn cầu. Họ đã vượt qua được sự cạnh tranh mà không cần phải phụ thuộc vào hoạt động SEO dù cho họ vào ngành trễ hơn 13 năm so với đối thủ.

Vậy Airbnb đã chiến thắng bằng cách nào?

Câu trả lời quan trọng nhất chính là họ đã xây dựng một sản phẩm tốt hơn. Ngoài ra thì, họ cũng tập trung vào các hình thức tiếp cận đa kênh (omnichannel), đây là một xu hướng trong bối cảnh marketing hiện nay. Bất kỳ điểm chạm nào có thể tiếp xúc với người dùng, từ SEO đến quảng cáo nhấp chuột PPC đến quảng cáo trên màn hình TV trên máy bay, họ đã thử nghiệm tất cả các kênh chính thống có khả năng tiếp cận đến khách hàng.

SEO vẫn rất quan trọng, cần phải làm SEO nhưng không nên xem nó là nguồn mang lại truy cập hoặc lợi nhuận duy nhất. Hãy đa dạng hóa, không phải vì Google, mà vì bạn không thể kiểm soát được hành vi của khách hàng. Có thể trong tương lai mọi người sẽ không còn ưa dùng các máy tìm kiếm nữa, họ có thể muốn dùng một phương tiện khác, và bạn phải liên tục thay đổi và thích ứng theo những gì đang diễn ra.

Facebook mở rộng hơn nhờ vào hoạt động giới thiệu (referral). Quora nhờ vào SEO. Đối với Dropbox, họ mở rộng hơn thông qua các mạng xã hội (social media). Nhưng những trường hợp xây dựng nên một doanh nghiệp đồ sộ thông qua một kênh duy nhất như vậy không còn tồn tại nữa. Bạn phải tận dụng tất cả các kênh để có thể thành công trong thị trường hiện nay.

Kết luận

Google đang thực hiện những thay đổi mà đối với vai trò là một nhà tiếp thị hay một chủ doanh nghiệp, bạn có thể sẽ thấy nhiều bất lợi. Nhưng điều đó không có nghĩa là hoạt động SEO không còn hiệu quả. Ngược lại, nó càng kích thích lĩnh vực này phát triển hơn.

Sẽ còn nhiều điểm khác biệt hơn nữa trong tương lai, và người làm SEO nói riêng và marketer nói chung nên liên tục cập nhật, thích nghi và đưa ra các giải pháp. Trong đó, giải pháp thực tế nhất chính là hãy tiếp cận bằng đa dạng các loại hình kênh để tối đa hóa các cơ hội và giảm thiểu rủi ro cho mình.

Bạn nghĩ gì về bố cục trang kết quả hiện tại trên Google và tương lai của hoạt động SEO? Hãy cùng chia sẻ cho HNAAu biết nhé!