Văn Hóa Ẩm Thực Miền Trung Qua Các Món Ngon Truyền Thống

Văn hóa ẩm thực miền Trung rất phong phú và đa dạng. Mỗi tỉnh thành lại có những món ăn mang hương vị đặc trưng riêng. Nhưng tựu trung, các món ăn thường mang vị cay, mặn và có sự kết hợp của nhiều nguyên liệu, gia vị địa phương. Văn hóa ẩm thực miền Trung thật sự để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách trong nước và quốc tế.

Các món ăn miền Trung luôn có sự cuốn hút vị giác rất mạnh mẽ. Ảnh: Internet

Đặc trưng văn hóa ẩm thực miền Trung

Ẩm thực 3 miền Bắc – Trung – Nam đều có sức hút đặc biệt. Nếu người miền Bắc thích sự thanh tao, đạm bạc nhưng phải đủ tinh tế, người miền Nam thích sự “quyết liệt” trong từng hương vị thì người miền Trung lại thích vị cay và mặn. Với địa hình trải dài, cùng những khắc nghiệt của khí hậu, những món ăn của miền Trung thường đi vào chiều sâu, dung dị, không phô trương, phản ánh lối sinh hoạt, thói quen, nhân sinh quan.

Huế được biết đến là cố đô và nổi tiếng với những món ăn cung đình. Ngày nay, sự cầu kỳ trong cách chế biến hay lựa chọn nguyên liệu của ẩm thực cung đình đã ảnh hưởng sâu sắc đến bữa ăn của người Huế. Điển hình là trong bữa ăn, họ luôn kết hợp các món hay nguyên liệu theo nguyên tắc cân bằng âm – dương, ngũ hành. Mắm ruốc, chè, bún bò, cơm hến… là những món ăn thể hiện rất rõ điều này.

Những món ăn của vùng đất Quảng Nam, Đà Nẵng thường có đủ vị chua, cay, mặn, ngọt. Có thể vị mặn và cay sẽ nhiều hơn chua, ngọt và đặc biệt là hiếm khi thấy vị béo ngậy trong món ăn. Điều này thể hiện rất rõ qua món mì Quảng, bún mắm nêm, thịt heo cuốn bánh tráng…

Khác với những tỉnh thành khác, Quảng Ngãi lại có những món ăn rất riêng. Trong đó phải kể đến các loại đặc sản như cá bống sông Trà, don, kẹo gương, mạch nha, đường phổi… Đây đều là những món ăn có hương vị dung dị, được chế biến từ nguyên liệu địa phương…

Những tỉnh thành còn lại cũng có các món ăn vô cùng đặc sắc. Các món ăn của vùng Bắc Trung Bộ lại mang hương vị dân dã, mộc mạc, chân chất. Ngược lại, vùng Nam Trung Bộ lại sử dụng nhiều các loại hải sản trong bữa ăn của mình do địa hình dọc theo ven biển. Dù là vùng nào thì các món ăn đều thể hiện rất rõ những nét đặc trưng của ẩm thực miền Trung đó là dung dị, mặn và cay là hai vị chủ yếu.

Tổng hợp các món ngon miền Trung được nhiều người yêu thích

Bánh tráng nước dừa

Bánh tráng nước dừa là món ăn đặc sản của vùng đất Tam Quan, Bình Định. Loại bánh tráng này được làm từ bột gạo, nước cốt dừa, tiêu đập dập, hành tím giã, cơm dừa xay, mè, muối… Tất cả được trộn đều với nhau, tráng mỏng, phơi khô rồi đem nướng trên bếp than hồng. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được độ giòn tan, béo thơm của dừa và các loại gia vị.

Bánh tráng dừa khi nướng lên sẽ giòn tan, béo thơm. Ảnh: Internet

Dé bò

Dé bò là món ăn đặc sản của vùng đất võ Tây Sơn, Bình Định. Dé bò là phần chất dịch sền sệt bên trong ruột non của con bò. Dé và các loại nội tạng khác sau khi được sơ chế sạch sẽ đem ướp với gia vị, sả cho thơm rồi nấu cùng với lá giang. Trước khi múc ra thưởng thức, bạn đừng quên cho thêm giá đỗ, rau mùi, ram om, hành lá, ngò, lá lốt và ớt hiểm. Người miền Trung thường thưởng thức dé bò với bún và bánh tráng nướng.

Khi thưởng thức, bạn có thể thêm giá hoặc khổ qua vào. Ảnh: Internet

Lòng sả

Lòng sả hay còn gọi là lòng thả là đặc sản của Quảng Trị. Tên gọi của món ăn được đặt theo nguyên liệu và phương pháp chế biến. Gia vị chính để kết hợp với lòng trong món ăn là sả. Phương pháp chế biến là thả lòng vào nồi nước. Món ăn được làm từ tiết heo hay tiết vịt đánh cho tan vụn rồi đổ vào nồi nước cho thêm sả, các loại gia vị, gạo rang vàng, đậu xanh và nấu cho thật nhừ. Lòng heo hoặc thịt vịt sơ chế sạch sau đó thả vào nồi cháo trên, chờ chín thêm ớt, hành lá là đã có thể thưởng thức được. Món ăn sẽ ngon hơn khi dùng nóng hoặc có thể ăn kèm với bánh mì.

Lòng thả là món ăn, bạn không thể bỏ qua khi đến Quảng Trị. Ảnh: Internet

Tré rơm

Tré rơm là đặc sản của Bình Định. Đây cũng là món ăn làm nên tên tuổi cho vùng đất võ. Hương vị của tré rất đặc biệt. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được tất cả hương vị hòa quyện với nhau ngay vòm miệng. Đó là vị ngọt của thịt; giòn của sụn, da, gân; cay nồng của riềng, tỏi; thơm bùi của thính. Chưa dừng lại ở đó, hình thức của món ăn cũng hết sức dung dị bới phần rơm gói bên ngoài.

Tré rơm đặc biệt trong cả hương vị lẫn hình thức. Ảnh: Internet

Nem Chợ Huyện

Nem Chợ Huyện là đặc sản của Bình Định. Còn gì tuyệt vời hơn khi đến Bình Định và thưởng thức nem Chợ Huyện cùng với chén rượu Bàu Đá. Nem chua Chợ Huyện nổi tiếng với hương vị đậm đà. Điểm khác biệt của nem Chợ Huyện là dùng lá ổi để lên men. Chính lá ổi đã làm nên hương vị thật khác cho nem Chợ Huyện so với các loại nem khác.

Nem Chợ Huyện với hương vị đậm đà. Ảnh: Internet

Chả cá

Chả cá là món ăn phổ biến ở nhiều tỉnh thành miền Trung. Những con cá tươi roi rói được đánh bắt từ biển vào, mang đi quết cũng các loại gia vị để tạo nên món chả vô cùng thơm ngon. Sự tài tình trong cách làm chả cá của người miền Trung là hoàn toàn không tanh, gia vị kết hợp hài hòa, quết nhuyễn để tạo nên độ dai vừa phải. Tất cả khiến người dùng phải nhớ mãi không quên về hương vị của nó.

Chả được làm từ nhiều loại cá biển khác nhau tạo nên hương vị đa dạng. Ảnh: Internet

Chả ram tôm đất

Chả ram tôm đất là đặc sản nổi tiếng của Bình Định. Món ăn luôn nhận được sự yêu thích của cả người lớn tuổi và trẻ em. Với lớp vỏ bên ngoài vàng giòn, bên trong có vị ngọt tự nhiên của tôm, béo ngậy của thịt đã tạo nên hương vị rất hấp dẫn. Khi ăn, bạn sẽ cuốn chả ram cùng bánh tráng, các loại rau sống và chấm với nước mắm chua ngọt.

Chả ram tôm đất giòn tan, hấp dẫn. Ảnh: Internet

Cháo vạt giường

Cháo vạt giường là món ăn đặc trưng của Quảng Trị. Bột gạo hoặc bột lọc nhào với một ít nước rồi cán thành từ tấm mỏng sau đó thái sợi nhỏ. Những sợi bột này được thả vào nước lèo nấu từ xương, tôm, thịt và cả rau mứt. Những ngày đông, mà được thưởng thức tô cháo vạt giường thì không gì có thể sánh bằng.

Cháo vạt giường thích hợp cho những ngày đông. Ảnh: Internet

Bánh cuốn Tây Sơn

Bánh cuốn Tây Sơn là món ăn đặc sản của Bình Định. Món ăn là sự kết hợp của nhiều loại nguyên liệu với nhau. Đầu tiên là bánh tráng đặc trưng của vùng đất Bình Định đem đi nhúng nước rồi cuốn cùng thịt nướng, các loại rau sống, nem, chả ram, chả lụa, trứng vịt, đậu chiên… Điều đặc biệt hơn là nước mắm đậm đà chấm cùng khiến món ăn càng trở nên cuốn hút.

Bánh cuốn Tây Sơn là sự tổng hòa của nhiều lại nguyên liệu. Ảnh: Internet

Kẹo mạch nha

Kẹo mạch nha là đặc sản của Quảng Ngãi. Được sản xuất từ mộng nếp nên khi ăn kẹo có vị ngọt thanh, thơm, dẻo. Người Quảng Ngãi thường ăn kẹo mạch nha với bánh tráng hoặc cơm dừa tươi. Thưởng thức kẹo mạch nha cùng với tách trà nóng quả thật là một trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ.

Kẹo mạch nha ngọt thanh, thơm, dẻo. Ảnh: Internet

Lươn om chuối nghệ

Lươn om chuối nghệ là đặc sản của Nghệ An. Tuy là món ăn dân dã nhưng chứa nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể. Nguyên liệu chính của món ăn này bao gồm lươn, chuối xanh, thịt ba chỉ, nghệ, tía tô, lá lốt… Thời gian chế biến lươn om chuối nghệ cũng rất nhanh, mất tầm khoảng 30 phút là bạn đã có ngay món ăn ngon lành.

Lươn om chuối nghệ không chỉ con mà còn rất dinh dưỡng. Ảnh: Internet

Thịt heo ngâm nước mắm

Thịt heo ngâm nước mắm là món ăn đặc trưng ngày Tết của đại đa số người dân miền Trung. Miếng thịt heo thấm đều nước mắm, lớp mỡ trong, đậm đà. Bạn nên chọn thịt ba chỉ để món ăn ngon hơn, mềm hơn. Nước mắm và đường được nấu theo tỷ lệ hợp lý sau đó thả thịt vào ngâm. Đây là món ăn người miền Trung làm để thưởng thức dần vào những ngày Tết.

Thịt ngâm nước mắm là món ăn không thể thiếu
 trong ngày Tết của người miền Trung. Ảnh: Internet

Ram ướt

Ram ướt là món ăn hấp dẫn của người Quảng Nam. Đúng như tên gọi bánh ram ướt. Món ăn bao gồm 1 chiếc bánh ướt mỏng quấn quanh chiếc ram chiên giòn. Hương vị sẽ thêm hấp dẫn, nếu bạn chấm bánh ram ướt với nước tương mằn mặn. Đây là món ăn mà người Quảng Nam thường thưởng thức vào bữa sáng.

Bánh ram ướt trở thành bữa sáng quen thuộc của người Quảng Nam. Ảnh: Internet

Bánh tráng đập

Bánh tráng đập là món ăn độc đáo của người miền Trung. Đây có lẽ là món ăn bình dân, gắn liền với tuổi thơ của nhiều người con miền Trung. Bánh đập bao gồm 1 chiếc bánh tráng nướng được trải 1 chiếc bánh tráng ướt bên trong, sau đó gập đôi lại. Khi ăn, bạn sẽ dùng tay đập để 2 lớp bánh tráng này dính chặt vào nhau và ngon hơn. Ăn kèm với bánh tráng đập không thể thiếu mắm nêm.

Bánh đập là món ăn độc đáo, đáng để bạn thưởng thức. Ảnh: Internet

Bánh ít lá gai

Bánh ít lá gai là món ăn nổi tiếng của Bình Định. Không chỉ ở Bình Định, người dân Quảng Ngãi, Quảng Nam, Phú Yên… cũng chọn bánh ít lá gai để dâng cúng ông bà tổ tiên trong những ngày đặc biệt. Trông có vẻ không hấp dẫn về màu sắc nhưng hương vị của chúng lại rất cuốn hút. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận vị ngọt thanh, mùi thơm đặc trưng của lá gai, dẻo mềm và lớp nhân bùi bùi của đậu xanh xay hay dừa.

Bánh ít lá gai không thể thiếu trong mâm cúng tổ tiên của người miền Trung. Ảnh: Internet

Mít hông

Mít hông là món ăn đặc trưng của Tam Kỳ, Quảng Nam. Để món mít hông ngon, bạn nên chọn những quả mít chín cây. Sau đó, lấy hạt luộc chín, bỏ vỏ, xay nhuyễn, nêm nếm gia vị và đem đi xào thơm, để nguội, nhồi lại vào bên trong múi mít cho căng đầy lên. Tiếp theo, mang từng múi mít xếp vào xửng hấp chín. Khi ăn rắc lên một ít đậu phộng rang và sợi dừa nạo. Tuy làm từ những nguyên liệu hết sức dung dị nhưng hương vị lại có sức hút mạnh mẽ.

Mít hông là món ăn vặt yêu thích của người Quảng Nam. Ảnh: Internet

Ram bắp

Ram bắp là món ăn quen thuộc của người Quảng Ngãi. Món ăn được làm từ những nguyên liệu dân dã, bình dân nhưng lại hấp dẫn thực khách khắp nơi. Cũng giống như nem nhưng nhân của món ăn này là bắp. Người Quảng Ngãi hay sử dụng bắp nếp để khi chiên chín có độ dẻo thơm. Đây là món ăn ngon thường có mặt trong những bữa cỗ của gia đình người dân xứ Cẩm Thành.

Ram bắp hấp dẫn với lớp vỏ bên ngoài giòn rùm, nhân dẻo thơm. Ảnh: Internet

Cơm gà Tam Kỳ

Cơm gà Tam Kỳ là món ngon nhất định phải thử khi đến Quảng Nam. Dĩa cơm gà có màu vàng mơ vô cùng hấp dẫn. Do được nấu từ nước luộc gà nên cũng chính vì lẽ đó mà hạt cơm bóng mượt, căng mẩy. Thịt gà dai ngọt hoàn toàn không bị bở, ăn cùng cơm vô cùng hấp dẫn. Cơm gà Tam Kỳ mang đến cho người dùng sự tổng hòa của nhiều loại hương vị nhưng trong đó bạn sẽ cảm nhận rõ nét nhất vị đậm và cay nhẹ rất riêng của người miền Trung.

Cơm gà Tam Kỳ hấp dẫn cả hình thức lẫn hương vị. Ảnh: Internet

Don

Don là món ăn chỉ có riêng của Quảng Ngãi. Hương vị độc đáo nhưng rất hấp dẫn, chắc chắn bạn sẽ bị cuốn hút khi đã thưởng thức qua lần đầu. Con don gần giống với con hến nhưng khi nấu nước dùng sẽ thanh ngọt hơn. Điều đặc biệt là, con don chỉ có ở sông Trà và sông Vệ của tỉnh Quảng Ngãi nên nó cũng trở thành đặc sản của vùng đất này. Cách thưởng thức món don cũng rất độc đáo, ăn kèm với cả bánh tráng sống và bánh tráng nướng, đừng quên thêm ớt sim để hoàn chỉnh hương vị cho món ăn.

Don có hương vị ngọt thanh hấp dẫn. Ảnh: Internet

Bánh tổ

Bánh tổ là món ăn đặc trưng trong ngày Tết của người Quảng Nam. Trước Tết 1 tuần, người dân sẽ bắt đầu làm bánh tổ vì để lâu bánh mới có vị ngọt bùi. Nguyên liệu để làm nên bánh tổ là bột nếp, đường mật mía, mè trắng, gừng… Nếp sau khi được xay thành bột sẽ đem nhồi với đường, một chút gừng rồi đổ vào khuôn, mang đi hấp cách thủy cho chín. Để khoảng 1 tuần sau là có thể thưởng thức được. Khi ăn, bạn sẽ cắt thành từng miếng và có thể dùng trực tiếp nhưng sẽ không ngon bằng đem nướng trên than hồng hoặc chiên phồng lên.

Bánh tổ không thể thiếu trong ngày Tết của người Quảng Nam. Ảnh: Internet

Cao lầu

Cao lầu là món ăn đặc trưng của vùng đất Hội An. Sợi cao lầu mềm, dai, có mùi thơm đặc trưng của gạo. Đặc biệt, nước để nhào bột làm sợi cao lầu phải là nước giếng cổ Bá Lễ mới cho hương vị thơm ngon. Bên cạnh sự cầu kỳ trong khâu chế biến, các nguyên liệu khác cũng được chế biến rất công phu. Trong đó phải kể đến 12 loại rau ăn kèm, thịt xá xíu, nước xốt…

Cao lầu món ăn nổi tiếng của Hội An. Ảnh: Internet

Ngoài ra, còn có một số món ngon đậm đà bản sắc văn hóa ẩm thực miền Trung như dưa môn muối, rượu Bàu Đá, bánh căn, cơm hến, bánh xèo tôm nhảy, bánh canh hẹ…

Các món ăn miền Trung đều rất thơm ngon, hương vị gần gũi. Nếu có cơ hội đến với các tỉnh thành miền Trung, bạn nên tìm và thưởng thức các món ăn để cảm nhận hương vị đặc biệt rất khác. Nếu muốn học thêm các món ngon miền Trung từ các đầu bếp chuyên nghiệp, bạn có thể điền vào form bên dưới để được tư vấn chi tiết hơn.